به نام خداوند بخشنده مهربان
حم (قسم به نام خداي حميد و مجيد که) ( 1 )
تنزيل اين کتاب عظيم از جانب خداي مقتدر حکيم است. ( 2 )
همانا در خلقت آسمانها و زمين براي اهل ايمان آيات و ادلّهاي (از قدرت الهي) پديدار است. ( 3 )
و در خلقت خود شما آدميان و انواع بيشمار حيوان که در روي زمين پراکنده است هم آيات و براهيني (از قدرت حق) براي اهل يقين آشکار است. ( 4 )
و نيز در رفت و آمد شب و روز و آنچه خدا از آسمان روزي (براي خلق از برف و باران) ميفرستد و زمين را پس از خزان مرگ ديگر بار بدانها زنده ميسازد و در وزش بادهاي عالم، در همه اين موجودات براي خردمندان جهان آياتي (از قدرت صانع) پيداست. ( 5 )
اينها آيات خداست که ما بر تو به حق تلاوت ميکنيم، پس بعد از خدا و آيات روشن او ديگر به چه برهان ايمان ميآورند؟ ( 6 )
واي بر هر دروغگوي بسيار زشتکار. ( 7 )
آن که آيات خدا را که بر او تلاوت ميشود شنيده و بر تکبر و طغيان اصرار ميکند چنانکه گويي هيچ آيات را نشنيده است، چنين کساني را به عذاب دردناک بشارت ده. ( 8 )
و چون از آيات ما چيزي بداند آن را به مسخره ميگيرد، چنين مردم کافر را (در دنيا و آخرت) عذاب ذلّت و خواري مهيّاست. ( 9 )
آنها را آتش دوزخ در پيش است و آنچه اندوختند هيچ آنان را نجات و رهايي ندهد و آنچه غير خدا دوست گرفتند به کارشان نيايد و کيفر آنها بزرگ عذاب قهر خداست. ( 10 )
اين قرآن هدايت خلق است و آنان که به آيات خداي خود کافر شدند جزاي آنها عذاب دردناک دوزخ است. ( 11 )
خداست آن که براي شما دريا را مسخر گردانيد تا کشتي به امر او (آسان) در آب جاري شود و از آن (به تجارت و سفر) از فضل خدا (روزي) طلبيد و باشد که شکر نعمتش به جاي آريد. (12)
و آنچه در آسمانها و زمين است تمام را مسخر شما گردانيد و اينها همه از سوي اوست. در اين کار نيز براي مردم با فکرت آياتي (از قدرت الهي) کاملا پديدار است. ( 13 )
به آنان که ايمان آوردهاند بگو که از (جور جهالتهاي) مردمي که به ايّام الهي (و روز وعدههاي خدا) اميدوار نيستند درگذرند تا خدا عاقبت هر قومي را به پاداش اعمال خود برساند. ( 14 )
هر کس کار نيک کند به نفع خود و هر که بد کند به زيان خويش کرده است، آن گاه (براي پاداش نيک و بد) به سوي خداي خود بازگردانيده ميشويد. ( 15 )
و ما بني اسرائيل را کتاب (آسماني تورات) و حکم و نبوت عطا کرديم و از هر روزي لذيذ و حلال نصيب آنها گردانيديم و آنان را بر اهل دوران خود فضيلت داديم. ( 16 )
و نيز به آن قوم آيات و معجزات روشن در امر (دين و نظم دنيا) عطا نموديم و آنها خلاف و نزاع بر نينگيختند مگر دانسته، براي ظلم و تعدّي به حقوق يکديگر. البته خدا بين نزاع و اختلافات آنها روز قيامت داوري خواهد کرد. ( 17 )
سپس ما تو را بر شريعت کامل در امر دين مقرر فرموديم. تو آن را کاملا پيروي کن و هيچ پيرو هواي نفس مردم (مشرک) نادان مباش. ( 18 )
آن مردم هيچ تو را در برابر (عذاب) خدا به کار نيايند، و ستمکاران عالم به نفع خود در ظلم و ستم دوستدار و مددکار يکديگرند و خدا دوستدار و مددکار متقيان است. ( 19 )
اين قرآن براي عموم مردم مايه بصيرت بسيار و براي اهل يقين موجب هدايت و رحمت پروردگار است. ( 20 )
آيا آنان که مرتکب اعمال زشت و تبهکاري شدند گمان کردند رتبه آنها را مانند کساني که ايمان آورده و نيکوکار شدند قرار ميدهيم تا در مرگ و زندگاني هم با مؤمنان يکسان باشند؟ حکم آنها انديشه بسيار باطل و جاهلانهاي است. ( 21 )
و خدا آسمانها و زمين را به حق آفريده است (و در هر چه خلق کرده مصلحت و مقصودي داشته) و عاقبت هر نفسي بي هيچ ستمي پاداش هر عملي که کرده است خواهد يافت. ( (22)
اي رسول ما) آيا مينگري آن را که هواي نفسش را خداي خود قرار داده و خدا او را دانسته (و پس از اتمام حجت) گمراه ساخته و مهر (قهر) بر گوش و دل او نهاده و بر چشم وي پرده ظلمت کشيده؟ پس او را بعد از خدا ديگر که هدايت خواهد کرد؟ آيا متذکر اين معني نميشويد؟ ( 23 )
و کافران گفتند که زندگي ما جز همين نشأه دنيا و مرگ و حيات طبيعت نيست و جز دهر و طبيعت کسي ما را نميميراند. و اين سخن نه از روي علم و دليل بلکه از روي جهل و وهم و خيال ميگويند. ( 24 )
و چون آيات و ادلّه روشن ما بر آن کافران تلاوت شود ديگر حجت و عذري نداشته جز اينکه گويند: اگر راست ميگوييد پدران ما را (زنده کنيد و) بياوريد. ( 25 )
بگو: خدا شما را زنده کند سپس بميراند و باز تمام شما را جمع گرداند به روز قيامت که آن روز بي شک و ريب بيايد و ليکن اکثر مردم نميدانند. ( 26 )
آسمانها و زمين همه ملک خداست و روزي که ساعت قيامت بر پا شود آن روز اهل باطل (و منکران معاد) زيانکار خواهند بود. ( 27 )
و در آن روز هر گروهي را بنگري که به زانو در آمده و هر فرقه به سوي کتاب و نامه عمل خود خوانده شود (و ندا شود که) امروز همه به پاداش اعمال خود ميرسيد. ( 28 )
اين کتاب ضبط ما به حق بر شما سخن ميگويد، که ما هر چه ميکردهايد همه را درست مينگاشتيم. ( 29 )
اما آنان که ايمان آورده و نيکوکار شدند آنها را خدا در رحمت خود داخل سازد که آن سعادت و فيروزي معيّن و معلومي است. ( 30 )
و اما آنان که کافر شدند (چون از شدت عذاب بنالند به آنها گوييم) آيا بر شما آيات مرا تلاوت نميکردند و شما تکبر و عصيان کرده و مردمي بدکار و مجرم بوديد؟ ( 31 )
و چون به شما گفته شد که وعده خدا حق است و در قيامت هيچ شک و ريب نيست شما گفتيد: قيامت چيست؟ نميفهميم، بس خيالي پيش خود ميکنيم و به آن هيچ يقين نداريم. ( 32 )
و در آن هنگام بر آنان نتيجه اعمال بدشان پديد آيد و عذابي که به آن تمسخر ميکردند به آنها احاطه کند. ( 33 )
و با آنها خطاب شود که امروز ما شما را (از رحمت خود) فراموش ميکنيم چنانکه شما ملاقات اين روز سخت را فراموش کرديد. اينک منزل شما آتش دوزخ است و بر نجات خود هيچ يار و ياوري نداريد.(34)
اين عذاب شما کيفر آن است که به آيات خدا تمسخر کرديد و مغرور زندگاني دنيا شديد. پس کافران امروز از آتش دوزخ رهايي ندارند و هيچ عذر و توبه ايشان نپذيرند. ( 35 )
باري ستايش و سپاس مخصوص خداست که به يکتايي آفريننده آسمانها و زمين و همه جهانهاي بي نهايت است. ( 36 )
و مقام جلال و کبريايي در آسمانها و زمين مخصوص اوست و او يکتا خداي مقتدر حکيم است. ( 37 )