به نام خداوند بخشنده بخشایشگر
المر، اینها آیات كتاب (آسمانى) است; و آنچه از طرف پروردگارت بر تو نازل شده، حق است; ولى بیشتر مردم ایمان نمىآورند! (۱)
خدا همان كسى است كه آسمانها را، بدون ستونهایى كه براى شما دیدنى باشد، برافراشت، سپس بر عرش استیلا یافت (و زمام تدبیر جهان را در كف قدرت گرفت); و خورشید و ماه را مسخر ساخت، كه هر كدام تا زمان معینى حركت دارند! كارها را او تدبیر مىكند; آیات را (براى شما) تشریح مىنماید; شاید به لقاى پروردگارتان یقین پیدا كنید! (۲)
و او كسى است كه زمین را گسترد; و در آن كوهها و نهرهایى قرار داد; و در آن از تمام میوهها دو جفت آفرید; (پرده سیاه) شب را بر روز مىپوشاند; در اینها آیاتى است براى گروهى كه تفكر مىكنند! (۳)
و در روى زمین، قطعاتى در كنار هم قرار دارد كه با هم متفاوتند; و (نیز) باغهایى از انگور و زراعت و نخلها، (و درختان میوه گوناگون) كه گاه بر یك پایه مىرویند و گاه بر دو پایه; (و عجیبتر آنكه) همه آنها از یك آب سیراب مىشوند! و با این حال، بعضى از آنها را از جهت میوه بر دیگرى برترى مىدهیم; در اینها نشانههایى است براى گروهى كه عقل خویش را به كار مىگیرند! (۴)
و اگر (از چیزى) تعجب مىكنى، عجیب گفتار آنهاست كه مىگویند: «آیا هنگامى كه ما خاك شدیم، (بار دیگر زنده مىشویم و) به خلقت جدیدى بازمىگردیم؟!» آنها كسانى هستند كه به پروردگارشان كافر شدهاند; و آنان غل و زنجیرها در گردنشان است; و آنها اهل دوزخند، و جاودانه در آن خواهند ماند! (۵)
آنها پیش از حسنه (و رحمت)، از تو تقاضاى شتاب در سیئه (و عذاب) مىكنند; با اینكه پیش از آنها بلاهاى عبرت انگیز نازل شده است! و پروردگار تو نسبت به مردم -با اینكه ظلم مىكنند- داراى مغفرت است; و (در عین حال،) پروردگارت داراى عذاب شدید است! (۶)
كسانى كه كافر شدند مىگویند: «چرا آیه (و معجزهاى) از پروردگارش بر او نازل نشده؟!» تو فقط بیم دهندهاى! و براى هر گروهى هدایت كنندهاى است (;و اینها همه بهانه است، نه براى جستجوى حقیقت)! (۷)
خدا از جنینهایى كه هر (انسان یا حیوان) مادهاى حمل مىكند آگاه است; و نیز از آنچه رحمها كم مىكنند (و پیش از موعد مقرر مىزایند)، و هم از آنچه افزون مىكنند (و بعد از موقع میزایند); و هر چیز نزد او مقدار معینى دارد. (۸)
او از غیب و شهود آگاه، وبزرگ و متعالى است! (۹)
براى او یكسان است كسانى از شما كه پنهانى سخن بگویند، یا آن را آشكار سازند; و كسانى كه شبانگاه مخفیانه حركت مىكنند، یا در روشنایى روز. (۱۰)
براى انسان، مامورانى است كه پى در پى، از پیش رو، و از پشت سرش او را از فرمان خدا ( حوادث غیر حتمى) حفظ مىكنند; (اما) خداوند سرنوشت هیچ قوم (و ملتى) را تغییر نمىدهد مگر آنكه آنان آنچه را در خودشان است تغییر دهند! و هنگامى كه خدا اراده سوئى به قومى (بخاطر اعمالشان) كند، هیچ چیز مانع آن نخواهد شد; و جز خدا، سرپرستى نخواهند داشت! (۱۱)
او كسى است كه برق را به شما نشان مىدهد، كه هم مایه ترس است و هم مایه امید; و ابرهاى سنگینبار ایجاد مىكند! (۱۲)
و رعد، تسبیح و حمد او مىگوید; و (نیز) فرشتگان از ترس او! و صاعقهها را مىفرستد; و هر كس را بخواهد گرفتار آن مىسازد، (در حالى كه آنها با مشاهده این همه آیات الهى، باز هم) درباره خدا به مجادله مشغولند! و او قدرتى بىانتها (و مجازاتى دردناك) دارد! (۱۳)
دعوت حق از آن اوست! و كسانى را كه (مشركان) غیر از خدا مىخوانند، (هرگز) به دعوت آنها پاسـخ نمىگویند! آنها همچون كسى هستند كه كفهاى (دست) خود را به سوى آب مىگشاید تا آب به دهانش برسد، و هرگز نخواهد رسید! و دعاى كافران، جز در ضلال (و گمراهى) نیست! (۱۴)
تمام كسانى كه در آسمانها و زمین هستند -از روى اطاعت یا اكراه- و همچنین سایههایشان، هر صبح و عصر براى خدا سجده مىكنند. (۱۵)
بگو: «چه كسى پروردگار آسمانها و زمین است؟» بگو: «الله!» (سپس) بگو: «آیا اولیا (و خدایانى) غیر از او براى خود برگزیدهاید كه (حتى) مالك سود و زیان خود نیستند (تا چه رسد به شما؟!); سذللّه بگو: «آیا نابینا و بینا یكسانند؟! یا ظلمتها و نور برابرند؟! آیا آنها همتایانى براى خدا قرار دادند بخاطر اینكه آنان همانند خدا آفرینشى داشتند، و این آفرینشها بر آنها مشتبه شده است؟!» بگو: «خدا خالق همه چیز است; و اوست یكتا و پیروز!» (۱۶)
خداوند از آسمان آبى فرستاد; و از هر دره و رودخانهاى به اندازه آنها سیلابى جارى شد; سپس سیل بر روى خود كفى حمل كرد; و از آنچه (در كورهها،) براى به دست آوردن زینت آلات یا وسایل زندگى، آتش روى آن روشن مىكنند نیز كفهایى مانند آن به وجود مىآید -خداوند، حق و باطل را چنین مثل مىزند!- اما كفها به بیرون پرتاب مىشوند، ولىآنچه به مردم سود مىرساند ( آب یا فلز خالص ) در زمین مىماند; خداوند اینچنین مثال مىزند! (۱۷)
براى آنها كه دعوت پروردگارشان را اجابت كردند، (سرانجام و) نتیجه نیكوتر است; و كسانى كه دعوت او را اجابت نكردند، (آنچنان در وحشت عذاب الهى فرو مىروند، كه) اگر تمام آنچه روى زمین است، و همانندش، از آن آنها باشد، همه را براى رهایى از عذاب مىدهند! (ولى از آنها پذیرفته نخواهد شد!)براى آنها حساب بدى است; و جایگاهشان جهنم، و چه بد جایگاهى است! (۱۸)
آیا كسى كه مىداند آنچه از طرف پروردگارت بر تو نازل شده حق است، همانند كسى است كه نابیناست؟! تنها صاحبان اندیشه متذكر مىشوند... (۱۹)
آنها كه به عهد الهى وفا مىكنند، و پیمان را نمىشكنند... (۲۰)
و آنها كه پیوندهایى را كه خدا دستور به برقرارى آن داده، برقرار میدارند; و از پروردگارشان مىترسند; و از بدى حساب (روز قیامت) بیم دارند... (۲۱)
و آنها كه بخاطر ذات (پاك) پروردگارشان شكیبایى مىكنند; و نماز را برپا مىدارند; و از آنچه به آنها روزى دادهایم، در پنهان و آشكار، انفاق مىكنند; و با حسنات، سیئات را از میان مىبرند; پایان نیك سراى دیگر،از آن آنهاست... (۲۲)
(همان) باغهاى جاویدان بهشتى كه وارد آن مىشوند; و همچنین پدران و همسران و فرزندان صالح آنها; و فرشتگان از هر درى بر آنان وارد مىگردند... (۲۳)
(و به آنان مىگویند:) سلام بر شما بخاطر صبر و استقامتتان! چه نیكوست سرانجام آن سرا(ى جاویدان)! (۲۴)
آنها كه عهد الهى را پس از محكم كردن مىشكنند، و پیوندهایى را كه خدا دستور به برقرارى آن داده قطع مىكنند، و در روى زمین فساد مىنمایند، لعنت براى آنهاست; و بدى (و مجازات) سراى آخرت! (۲۵)
خدا روزى را براى هر كس بخواهد (و شایسته بداند) وسیع، براى هر كس بخواهد (و مصلحت بداند،) تنگ قرارمىدهد; ولى آنها ( كافران) به زندگى دنیا، شاد (و خوشحال) شدند; در حالى كه زندگى دنیا در برابر آخرت، متاع ناچیزى است! (۲۶)
كسانى كه كافر شدند مىگویند: «چرا آیه (و معجزه)اى از پروردگارش بر او نازل نشده است؟! سذللّه بگو: «خداوند هر كس را بخواهد گمراه، و هر كس را كه بازگردد، به سوى خودش هدایت مىكند! (كمبودى در معجزهها نیست; لجاجت آنها مانع است!)» (۲۷)
آنها كسانى هستند كه ایمان آوردهاند، و دلهایشان به یاد خدا مطمئن (و آرام) است; آگاه باشید، تنها با یاد خدا دلها آرامش مىیابد! (۲۸)
آنها كه ایمان آوردند و كارهاى شایسته انجام دادند، پاكیزهترین (زندگى)نصیبشان است; و بهترین سرانجامها! (۲۹)
همان گونه (كه پیامبران پیشین را مبعوث كردیم،) تو را به میان امتى فرستادیم كه پیش از آنها امتهاى دیگرى آمدند و رفتند، تا آنچه را به تو وحى نمودهایم بر آنان بخوانى، در حالى كه به رحمان ( خداوندى كه رحمتش همگان را فراگرفته) كفر مىورزند; بگو: «او پروردگار من است! معبودى جز او نیست! بر او توكل كردم; و بازگشتم بسوى اوست!» (۳۰)
اگر بوسیل; قرآن، كوهها به حركت درآیند یا زمینها قطعه قطعه شوند، یا بوسیل; آن با مردگان سخن گفته شود، (باز هم ایمان نخواهند آورد!) ولى همه كارها در اختیار خداست! آیا آنها كه ایمان آوردهاند نمىدانند كه اگر خدا بخواهد همه مردم را (به اجبار) هدایت مىكند (اما هدایت اجبارى سودى ندارد)! و پیوسته بلاهاى كوبندهاى بر كافران بخاطر اعمالشان وارد مىشود، و یا بنزدیكى خانه آنها فرود مىآید، تا وعده (نهایى) خدا فرا رسد; به یقین خداوند در وعد; خود تخلف نمىكند! (۳۱)
(تنها تو را استهزا نكردند،) پیامبران پیش از تورا نیز مورد استهزا قرار دادند; من به كافران مهلت دادم; سپس آنها را گرفتم; دیدى مجازات من چگونه بود؟! (۳۲)
آیا كسى كه بالاى سر همه ایستاده، (و حافظ و نگهبان و مراقب همه است،) و اعمال همه را مىبییند (،همچون كسى است كه هیچ یك از این صفات را ندارد)؟! آنان براى خدا همتایانى قرار دادند; بگو: «آنها را نام ببرید! آیا چیزى را به او خبر مىدهید كه از وجود آن در روى زمین بىخبر است، یا سخنان ظاهرى (و تو خالى) مىگویید؟!» (نه، شریكى براى خدا وجود ندارد;) بلكه در نظر كافران، دروغهایشان زینت داده شده، (و بر اثر ناپاكى درون، چنین مىپندارند كه واقعیتى دارد;) و آنها از راه (خدا) بازداشته شدهاند; و هر كس را خدا گمراه كند، راهنمایى براى او وجود نخواهد داشت! (۳۳)
در دنیا، براى آنها عذابى (دردناك) است; و عذاب آخرت سختتر است; و در برابر (عذاب) خدا، هیچ كس نمىتواند آنها را نگه دارد! (۳۴)
توصیف بهشتى كه به پرهیزگاران وعده داده شده، (این است كه) نهرهاى آب از زیر درختانش جارى است، میوه آن همیشگى، و سایهاش دائمى است; این سرانجام كسانى است كه پرهیزگارى پیشه كردند; و سرانجام كافران، آتش است! (۳۵)
كسانى كه كتاب آسمانى به آنان دادهایم، از آنچه بر تو نازل شده، خوشحالند; و بعضى از احزاب (و گروهها)، قسمتى از آن را انكار مىكنند; بگو: «من مامورم كه «الله» را بپرستم; و شریكى براى او قائل نشوم! به سوى او دعوت مىكنم; و بازگشت من بسوى اوست!» (۳۶)
همانگونه (كه به پیامبران پیشین كتاب آسمانى دادیم،) بر تو نیز این (قرآن) را بعنوان فرمان روشن و صریحى نازل كردیم; و اگر از هوسهاى آنان -بعد از آنكه آگاهى براى تو آمده- پیروى كنى، هیچ كس در برابر خدا، از تو حمایت و جلوگیرى نخواهد كرد. (۳۷)
ما پیش از تو (نیز) رسولانى فرستادیم; و براى آنها همسران و فرزندانى قرار دادیم; و هیچ رسولى نمىتوانست ا(ز پیش خود) معجزهاى بیاورد، مگر بفرمان خدا! هر زمانى نوشتهاى دارد (و براى هر كارى، موعدى مقرر است)! (۳۸)
خداوند هر چه را بخواهد محو، و هر چه را بخواهد اثبات مىكند; و «ام الكتاب» ( لوح محفوظ) نزد اوست! (۳۹)
و اگر پارهاى از مجازاتها را كه به آنها وعده مىدهیم به تو نشان دهیم، یا (پیش از فرا رسیدن این مجازاتها) تو را بمیرانیم، در هر حال تو فقط مامور ابلاغ هستى; و حساب (آنها) برماست. (۴۰)
« آیا ندیدند كه ما پیوسته به سراغ زمین مىآییم و از اطراف (و جوانب) آن كم مىكنیم؟! (و جامعهها، تمدنها، و دانشمندان تدریجا از میان مىروند.) و خداوند حكومت مىكند; و هیچ كس را یاراى جلوگیرى یا رد احكام او نیست; و او سریع الحساب است! (۴۱)
پیش از آنان نیز كسانى طرحها و نقشهها كشیدند; ولى تمام طرحها و نقشهها از آن خداست! او از كار هر كس آگاه است; و بزودى كفار مىدانند سرانجام (نیك و بد) در سراى دیگر از آن كیست! (۴۲)
آنها كه كافر شدند مىگویند: «تو پیامبر نیستى!» بگو: «كافى است كه خداوند، و كسى كه علم كتاب (و آگاهى بر قرآن) نزد اوست، میان من و شما گواه باشند!» (۴۳)
