سیمای سوره قریش

به نام خداوند بخشنده مهربان

برای الفت دادن قریش(به این سرزمین،سپاه فیل را نابود کردیم تا مقدمه ای برای ظهور اسلام باشد).الفت آنان در سفرهای زمستانی و تابستانی.پس(به شکرانه این نعمت)باید پرورگار این خانه را پرستش کنند.همان که آنان را از گرسنگی(و قحطی نجات داد و)سیرشان کرد و از ترس(دشمن)امانشان داد.

نکته ها:

* برخی مفسران،این سوره را ادامه سوره قبل دانسته و به روایاتی استناد می کنند که جدا کردن آن دو را در نماز جایز نمی داند.نظیر دو سوره ضحی و انشراح.اگر ابرهه پیروز می شد معاش قریش از هم می پاشید و به خاطر حفظ معاش قریش،خداوند اصحاب فیل را نابود کرد.

* «رِحْلَهَ» پیمودن راه بر روی راحله و مرکب است.قریش سالی دو بار سفر تجاری داشتند، یکی در زمستان به منطقه یمن و یکی در تابستان به منطقه شام.

* در برابر رسم جاهلیّت که خونریزی و جنگ را ارزش می دانست،تکرار کلمه ایلاف و الفت، بیانگر لطف و رحمت الهی به قریش است.

* سفرهای تجاری موجب رونق صادرات و واردات می شود و بهبود زندگی و تبادل فرهنگ را به دنبال دارد.

* پس از انهدام اصحاب فیل،مردم برای اهل حرم،حریم خاص قائل بودند.

پیام ها:

1- شکست دشمنان عامل همبستگی شماست. «فَجَعَلَهُمْ کَعَصْفٍ مَأْکُولٍ»

2- وحدت و الفت میان اقشار جامعه،از نعمتهای الهی است. «لِإِیلافِ قُرَیْشٍ»

3- تا مسائل اقتصادی و امنیّتی جامعه حل نشود،نمی توان آنان را به عبادت دعوت کرد. فَلْیَعْبُدُوا ... اَلَّذِی أَطْعَمَهُمْ ... وَ آمَنَهُمْ

4- یکی از فلسفه های عبادت،شکر مُنعم است. «فَلْیَعْبُدُوا رَبَّ هذَا الْبَیْتِ»

5-خداوند امور مکّه و کعبه را تدبیر می کند. «رَبَّ هذَا الْبَیْتِ»

6- تأمین معیشت و امنیّت جامعه،باید در مسیر بندگی و عبادت خدا باشد.

فَلْیَعْبُدُوا ... اَلَّذِی أَطْعَمَهُمْ ... وَ آمَنَهُمْ

7- گرسنگی و نیاز به غذا،ویژگی بشر است و تأمین این نیاز،نشانه لطف و رحمت خداوند است. «أَطْعَمَهُمْ مِنْ جُوعٍ»

8-برقراری امنیّت و برطرف کردن عوامل ترس،کار خدایی است. «آمَنَهُمْ مِنْ خَوْفٍ»

9- سفر برای کسب درآمد،مورد پذیرش اسلام است. «رِحْلَهَ الشِّتاءِ وَ الصَّیْفِ»

«والحمدللّه ربّ العالمین»