به نام خداوند بخشنده بخشایشگر

ستایش براى خداوندى است كه آسمانها و زمین را آفرید، و ظلمتها و نور را پدید آورد; اما كافران براى پروردگار خود، شریك و شبیه قرارمى‏دهند (با اینكه دلایل توحید و یگانگى او، در آفرینش جهان آشكار است)! (1)

او كسى است كه شما را از گل آفرید; سپس مدتى مقرر داشت (تا انسان تكامل یابد); و اجل حتمى نزد اوست (و فقط او از آن آگاه است). با این همه، شما (مشركان در توحید و یگانگى و قدرت او،) تردید مى‏كنید! (2)

اوست خداوند در آسمانها و در زمین; پنهان و آشكار شما را مى‏داند; و از آنچه (انجام مى‏دهید و) به دست مى‏آورید، با خبر است. (3)

هیچ نشانه و آیه‏اى از آیات پروردگارشان براى آنان نمى‏آید، مگر اینكه از آن رویگردان مى‏شوند! (4)

آنان، حق را هنگامى كه سراغشان آمد، تكذیب كردند! ولى بزودى خبر آنچه را به باد مسخره مى‏گرفتند، به آنان مى‏رسد; (و از نتایج كار خود، آگاه مى‏شوند). (5)

آیا ندیدند چقدر از اقوام پیشین را هلاك كردیم؟! اقوامى كه (از شما نیرومندتر بودند; و) قدرتهایى به آنها داده بودیم كه به شما ندادیم; بارانهاى پى‏درپى براى آنها فرستادیم; و از زیر (آبادیهاى) آنها، نهرها را جارى ساختیم; (اما هنگامى كه سركشى و طغیان كردند،) آنان را بخاطر گناهانشان نابود كردیم; و جمعیت دیگرى بعد از آنان پدید آوردیم. (6)

(حتى) اگر ما نامه‏اى روى صفحه‏اى بر تو نازل كنیم، و (علاوه بر دیدن و خواندن،) آن را با دستهاى خود لمس كنند، باز كافران مى‏گویند: «این، چیزى جز یك سحر آشكار نیست‏»! (7)

(از بهانه‏هاى آنها این بود كه) گفتند: «چرا فرشته‏اى بر او نازل نشده (تا او را در دعوت مردم به سوى خدا همراهى كند؟!)» ولى اگر فرشته‏اى بفرستیم، (و موضوع، جنبه حسى و شهود پیدا كند،) كار تمام مى‏شود; (یعنى اگر مخالفت كنند،) دیگر به آنها مهلت داده نخواهد شد (و همه هلاك مى‏شوند). (8)

و اگر او را فرشته‏اى قرارمى‏دادیم، حتما وى را بصورت انسانى درمى‏آوردیم; (باز به پندار آنان،) كار را بر آنها مشتبه مى‏ساختیم; همان‏طور كه آنها كار را بر دیگران مشتبه مى‏سازند! (9)

(با این حال، نگران نباش!) جمعى از پیامبران پیش از تو را استهزا كردند; اما سرانجام، آنچه را مسخره مى‏كردند، دامانشان را مى‏گرفت; (و عذاب الهى بر آنها فرود آمد). (10)

بگو: «روى زمین گردش كنید! سپس بنگرید سرانجام تكذیب‏كنندگان آیات الهى چه شد؟! س‏ذللّه (11)

بگو: «آنچه در آسمانها و زمین است، از آن كیست؟» بگو: «از آن خداست; رحمت (و بخشش) را بر خود، حتم كرده; (و به همین دلیل،) بطور قطع همه شما را در روز قیامت، كه در آن شك و تردیدى نیست، گرد خواهد آورد. (آرى،) فقط كسانى كه سرمایه‏هاى وجود خویش را از دست داده و گرفتار خسران شدند، ایمان نمى‏آورند. (12)

و براى اوست آنچه در شب و روز قرار دارد; و او، شنوا و داناست. (13)

بگو: «آیا غیر خدا را ولى خود انتخاب كنم؟! (خدایى) كه آفریننده آسمانها و زمین است; اوست كه روزى مى‏دهد، و از كسى روزى نمى‏گیرد.» بگو: «من مامورم كه نخستین مسلمان باشم; و (خداوند به من دستور داده كه) از مشركان نباش!» (14)

بگو: «من (نیز) اگر نافرمانى پروردگارم كنم، از عذاب روزى بزرگ ( روز رستاخیز) مى‏ترسم! (15)

آن كس كه در آن روز، مجازات الهى به او نرسد، خداوند او را مشمول رحمت خویش ساخته; و این همان پیروزى آشكار است.» (16)

اگر خداوند زیانى به تو برساند، هیچ كس جز او نمى‏تواند آن را برطرف سازد! و اگر خیرى به تو رساند، او بر همه چیز تواناست; (و از قدرت او، هرگونه نیكى ساخته است.) (17)

اوست كه بر بندگان خود، قاهر و مسلط است; و اوست حكیم آگاه! (18)

بگو: «بالاترین گواهى، گواهى كیست؟» (و خودت پاسـخ بده و) بگو: «خداوند، گواه میان من و شماست; و (بهترین دلیل آن این است كه) این قرآن بر من وحى شده، تا شما و تمام كسانى را كه این قرآن به آنها مى‏رسد، بیم دهم (و از مخالفت فرمان خدا بترسانم). آیا براستى شما گواهى مى‏دهید كه معبودان دیگرى با خداست؟بگو: «من هرگز چنین گواهى نمى‏دهم‏». بگو: س‏خ‏للّهاوست تنها معبود یگانه; و من از آنچه براى او شریك قرارمى‏دهید، بیزارم!» (19)

آنان كه كتاب آسمانى به ایشان داده‏ایم، بخوبى او ( پیامبر) را مى‏شناسند، همان‏گونه كه فرزندان خود را مى‏شناسند; فقط كسانى كه سرمایه وجود خود را از دست داده‏اند، ایمان نمى‏ آورند. (20)

چه كسى ستمكارتر است از آن كس كه بر خدا دروغ بسته ( همتایى براى او قائل شده)، و یا آیات او را تكذیب كرده است؟! مسلما ظالمان، رستگار نخواهند شد! (21)

آن روز كه همه آنها را محشور مى‏كنیم; سپس به مشركان مى‏گوییم: «معبودهایتان، كه همتاى خدا مى‏پنداشتید، كجایند؟» (چرا به یارى شما نمى ‏شتابند؟!) (22)

سپس پاسـخ‏ و عذر آنها، چیزى جز این نیست كه مى‏ گویند: «به خداوندى كه پروردگار ماست سوگند كه ما مشرك نبودیم!» (23)

بین چگونه به خودشان (نیز) دروغ مى‏گویند، و آنچه را بدروغ همتاى خدا مى ‏پنداشتند، از دست مى‏ دهند! (24)

پاره‏اى از آنها به (سخنان) تو، گوش فرامى‏دهند; ولى بر دلهاى آنان پرده‏ها افكنده‏ایم تا آن را نفهمند; و در گوش آنها، سنگینى قرار داده‏ایم. و (آنها بقدرى لجوجند كه) اگر تمام نشانه‏هاى حق را ببینند، ایمان نمى‏آورند; تا آنجا كه وقتى به سراغ تو مى‏آیند كه با تو پرخاشگرى كنند، كافران مى‏گویند: «اینها فقط افسانه‏هاى پیشینیان است!» (25)

آنها دیگران را از آن بازمى‏ دارند; و خود نیز از آن دورى مى‏كنند; آنها جز خود را هلاك نمى‏كنند، ولى نمى‏فهمند! (26)

كاش (حال آنها را) هنگامى كه در برابر آتش (دوزخ) ایستاده ‏اند، ببینى! مى‏گویند: اى كاش (بار دیگر، به دنیا) بازگردانده مى‏شدیم، و آیات پروردگارمان را تكذیب نمى‏كردیم، و از مؤمنان مى‏بودیم! (27)

(آنها در واقع پشیمان نیستند،) بلكه اعمال و نیاتى را كه قبلا پنهان مى‏كردند، در برابر آنها آشكار شده (و به وحشت افتاده‏اند). و اگر بازگردند، به همان اعمالى كه از آن نهى شده بودند بازمى‏گردند; آنها دروغگویانند. (28)

آنها گفتند: «چیزى جز این زندگى دنیاى ما نیست; و ما هرگز برانگیخته نخواهیم شد!» (29)

اگر آنها را به هنگامى كه در پیشگاه پروردگارشان ایستاده‏اند، ببینى! (به آنها) مى‏گوید: «آیا این حق نیست؟» مى‏گویند: «آرى، قسم به پروردگارمان (حق است!)» مى‏گوید: «پس مجازات را بچشید به سزاى آنچه انكار مى‏كردید!» (30)

آنها كه لقاى پروردگار را تكذیب كردند، مسلما زیان دیدند; (و این تكذیب، ادامه مى یابد) تا هنگامى كه ناگهان قیامت به سراغشان بیاید; مى‏گویند: «اى افسوس بر ما كه درباره آن، كوتاهى كردیم!» و آنها (بار سنگین) گناهانشان را بر دوش مى‏كشند; چه بد بارى بر دوش خواهند داشت! (31)

زندگى دنیا، چیزى جز بازى و سرگرمى نیست! و سراى آخرت، براى آنها كه پرهیزگارند، بهتر است! آیا نمى‏اندیشید؟! (32)

ما مى‏دانیم كه گفتار آنها، تو را غمگین مى‏كند; ولى (غم مخور! و بدان كه) آنها تو را تكذیب نمى‏كنند; بلكه ظالمان، آیات خدا را انكار مى‏نمایند. (33)

پیش از تو نیز پیامبرانى تكذیب شدند; و در برابر تكذیبها، صبر و استقامت كردند; و (در این راه،) آزار دیدند، تا هنگامى كه یارى ما به آنها رسید. (تو نیز چنین باش! و این، یكى از سنتهاى الهى است;) و هیچ چیز نمى‏تواند سنن خدا را تغییر دهد; و اخبار پیامبران به تو رسیده است. (34)

و اگر اعراض آنها بر تو سنگین است، چنانچه بتوانى نقبى در زمین بزنى، یا نردبانى به آسمان بگذارى (و اعماق زمین و آسمانها را جستجو كنى، چنین كن) تا آیه (و نشانه دیگرى) براى آنها بیاورى! (ولى بدان كه این لجوجان، ایمان نمى‏آورند!) اما اگر خدا بخواهد، آنها را (به اجبار) بر هدایت جمع خواهد كرد. (ولى هدایت اجبارى، چه سودى دارد؟) پس هرگز از جاهلان مباش! (35)

تنها كسانى (دعوت تو را) مى‏پذیرند كه گوش شنوا دارند; اما مردگان (و آنها كه روح انسانى را از دست داده‏اند، ایمان نمى‏آورند; و) خدا آنها را (در قیامت) برمى‏انگیزد; سپس به سوى او، بازمى‏گردند. (36)

و گفتند: «چرا نشانه (و معجزه‏اى) از طرف پروردگارش بر او نازل نمى‏شود؟!» بگو: «خداوند، قادر است كه نشانه‏اى نازل كند; ولى بیشتر آنها نمى‏دانند!» (37)

هیچ جنبنده‏اى در زمین، و هیچ پرنده‏اى كه با دو بال خود پرواز مى‏كند، نیست مگر اینكه امتهایى همانند شما هستند. ما هیچ چیزرا در این كتاب، فرو گذار نكردیم; سپس همگى به سوى پروردگارشان محشور مى‏گردند. (38)

آنها كه آیات ما را تكذیب كردند، كرها و لالهایى هستند كه در تاریكیها قرار دارند. هر كس را خدا بخواهد (و مستحق باشد،) گمراه مى‏كند; و هر كس را بخواهد (و شایسته بداند،) بر راه راست قرار خواهد داد. (39)

بگو: «به من خبر دهید اگر عذاب پروردگار به سراغ شما آید، یا رستاخیز برپا شود، آیا (براى حل مشكلات خود،) غیر خدا را مى‏خوانید اگر راست مى‏گویید؟!» (40)

(نه،) بلكه تنها او را مى‏خوانید! و او اگر بخواهد، مشكلى را كه بخاطر آن او را خوانده‏اید، برطرف مى‏سازد; و آنچه را (امروز) همتاى خدا قرارمى‏دهید، (در آن روز) فراموش خواهید كرد. (41)

ما به سوى امتهایى كه پیش از تو بودند، (پیامبرانى) فرستادیم; (و هنگامى كه با این پیامبران به مخالفت برخاستند،) آنها را با شدت و رنج و ناراحتى مواجه ساختیم; شاید (بیدار شوند و در برابر حق،) خضوع كنند و تسلیم گردند! (42)

چرا هنگامى كه مجازات ما به آنان رسید، (خضوع نكردند و) تسلیم نشدند؟! بلكه دلهاى آنها قساوت پیدا كرد; و شیطان، هر كارى را كه مى‏كردند، در نظرشان زینت داد! (43)

(آرى،) هنگامى كه (اندرزها سودى نبخشید، و) آنچه را به آنها یادآورى شده بود فراموش كردند، درهاى همه چیز (از نعمتها) را به روى آنها گشودیم; تا (كاملا) خوشحال شدند (و دل به آن بستند); ناگهان آنها را گرفتیم (و سخت مجازات كردیم); در این هنگام، همگى مایوس شدند; (و درهاى امید به روى آنها بسته شد). (44)

و (به این ترتیب،) دنباله (زندگى) جمعیتى كه ستم كرده بودند، قطع شد. و ستایش مخصوص خداوند، پروردگار جهانیان است. (45)

بگو: «به من خبر دهید اگر خداوند، گوش و چشمهایتان را بگیرد، و بر دلهاى شما مهر نهد (كه چیزى را نفهمید)، چه كسى جز خداست كه آنها را به شما بدهد؟!» ببین چگونه آیات را به گونه‏هاى مختلف براى آنها شرح مى‏دهیم، سپس آنها روى مى‏گردانند! (46)

بگو: «به من خبر دهید اگر عذاب خدا بطور ناگهانى (و پنهانى) یا آشكارا به سراغ شما بیاید، آیا جز جمعیت ستمكار هلاك مى‏شوند؟!» (47)

ما پیامبران را، جز (به عنوان) بشارت دهنده و بیم دهنده، نمى‏فرستیم; آنها كه ایمان بیاورند و (خویشتن را) اصلاح كنند، نه ترسى بر آنهاست و نه غمگین مى‏شوند. (48)

و آنها كه آیات ما را تكذیب كردند، عذاب (پروردگار) بخاطر نافرمانیها به آنان مى‏رسد. (49)

بگو: «من نمى‏گویم خزاین خدا نزد من است; و من، (جز آنچه خدا به من بیاموزد،) از غیب آگاه نیستم! و به شما نمى‏گویم من فرشته‏ام; تنها از آنچه به من وحى مى‏شود پیروى مى‏كنم.» بگو: س‏خ‏للّهآیا نابینا و بینا مساویند؟! پس چرا نمى‏اندیشید؟!» (50)

و به وسیله آن (قرآن)، كسانى را كه از روز حشر و رستاخیز مى‏ترسند، بیم ده! (روزى كه در آن،) یاور و سرپرست و شفاعت‏كننده‏اى جز او ( خدا) ندارند; شاید پرهیزگارى پیشه كنند! (51)

و كسانى را كه صبح و شام خدا را مى‏خوانند، و جز ذات پاك او نظرى ندارند، از خود دور مكن! نه چیزى از حساب آنها بر توست، و نه چیزى از حساب تو بر آنها! اگر آنها را طرد كنى، از ستمگران خواهى بود! (52)

و این چنین بعضى از آنها را با بعض دیگر آزمودیم (توانگران را بوسیله فقیران); تا بگویند: س‏خ‏للّهآیا اینها هستند كه خداوند از میان ما (برگزیده، و) بر آنها منت گذارده (و نعمت ایمان بخشیده است؟!» آیا خداوند، شاكران را بهتر نمى‏شناسد؟! (53)

هرگاه كسانى كه به آیات ما ایمان دارند نزد تو آیند، به آنها بگو: «سلام بر شما پروردگارتان، رحمت را بر خود فرض كرده; هر كس از شما كار بدى از روى نادانى كند، سپس توبه و اصلاح (و جبران) نماید، (مشمول رحمت خدا مى‏شود چرا كه) او آمرزنده مهربان است.» (54)

و این چنین آیات را برمیشمریم، (تا حقیقت بر شما روشن شود،) و راه گناهكاران آشكار گردد. (55)

بگو: «من از پرستش كسانى كه غیر از خدا مى‏خوانید، نهى شده‏ام!» بگو: «من از هوى و هوسهاى شما، پیروى نمى‏كنم; اگر چنین كنم، گمراه شده‏ام; و از هدایت‏یافتگان نخواهم بود! س‏ذللّه (56)

بگو: «من دلیل روشنى از پروردگارم دارم; و شما آن را تكذیب كرده‏اید! آنچه شما در باره آن (از نزول عذاب الهى) عجله دارید، به دست من نیست !حكم و فرمان، تنها از آن خداست! حق را از باطل جدا مى‏كند، و او بهترین جداكننده (حق از باطل) است.» (57)

بگو: «اگر آنچه درباره آن عجله دارید نزد من بود، (و به درخواست شما ترتیب‏اثر مى‏دادم، عذاب الهى بر شما نازل مى‏گشت;) و كار میان من و شما پایان گرفته بود; ولى خداوند ظالمان را بهتر مى‏شناسد (و بموقع مجازات مى‏كند.)» (58)

كلیدهاى غیب، تنها نزد اوست; و جز او، كسى آنها را نمى‏داند. او آنچه را در خشكى و دریاست مى‏داند; هیچ برگى (از درختى) نمى‏افتد، مگر اینكه از آن آگاه است; و نه هیچ دانه‏اى در تاریكیهاى زمین، و نه هیچ تر و خشكى وجود دارد، جز اینكه در كتابى آشكار ( در كتاب علم خدا) ثبت است. (59)

او كسى است كه (روح) شما را در شب (به هنگام خواب) مى‏گیرد; و از آنچه در روز كرده‏اید، با خبر است; سپس در روز شما را (از خواب) برمى‏انگیزد; و (این وضع همچنان ادامه مى‏یابد) تا سرآمد معینى فرا رسد; سپس بازگشت شما به سوى اوست; و سپس شما را از آنچه عمل مى‏كردید، با خبر مى‏سازد. (60)

او بر بندگان خود تسلط كامل دارد; و مراقبانى بر شما مى‏گمارد; تا زمانى كه یكى از شما را مرگ فرا رسد; (در این موقع،) فرستادگان ما جان او را مى‏گیرند; و آنها (در نگاهدارى حساب عمر و اعمال بندگان،) كوتاهى نمى‏كنند. (61)

سپس (تمام بندگان) به سوى خدا، كه مولاى حقیقى آنهاست، بازمى‏گردند. بدانید كه حكم و داورى، مخصوص اوست; و او، سریعترین حسابگران است! (62)

بگو: «چه كسى شما را از تاریكیهاى خشكى و دریا رهایى مى‏بخشد؟ در حالى كه او را با حالت تضرع (و آشكارا) و در پنهانى مى‏خوانید; (و مى‏گویید:) اگر از این (خطرات و ظلمتها) ما را رهایى مى‏بخشد، از شكرگزاران خواهیم بود.» (63)

بگو: «خداوند شما را از اینها، و از هر مشكل و ناراحتى، نجات مى‏دهد; باز هم شما براى او شریك قرار مى‏دهید! (و راه كفر مى‏پویید.)» (64)

بگو: «او قادر است كه از بالا یا از زیر پاى شما، عذابى بر شما بفرستد; یا بصورت دسته‏هاى پراكنده شما را با هم بیامیزد; و طعم جنگ (و اختلاف) را به هر یك از شما بوسیله دیگرى بچشاند.» ببین چگونه آیات گوناگون را (براى آنها) بازگو مى‏كنیم! شاید بفهمند (و بازگردند)! (65)

قوم و جمعیت تو، آن (آیات الهى) را تكذیب و انكار كردند، در حالى كه حق است! (به آنها) بگو: «من مسؤول (ایمان‏آوردن) شما نیستم! (وظیفه من، تنها ابلاغ رسالت است، نه اجبار شما بر ایمان.)» (66)

هر خیرى (كه خداوند به شما داده،) سرانجام قرارگاهى دارد، (و در موعد خود انجام میگیرد.) و بزودى خواهید دانست! (67)

هرگاه كسانى را دیدى كه آیات ما را استهزا مى‏كنند، از آنها روى بگردان تا به سخن دیگرى بپردازند! و اگر شیطان از یاد تو ببرد، هرگز پس از یادآمدن با این جمعیت ستمگر منشین! (68)

و (اگر) افراد با تقوا (براى ارشاد و اندرز با آنها بنشینند)، چیزى از حساب (و گناه) آنها بر ایشان نیست; ولى (این كار، باید تنها) براى یادآورى آنها باشد، شاید (بشنوند و) تقوى پیشه كنند! (69)

و رها كن كسانى را كه آیین (فطرى) خود را به بازى و سرگرمى گرفتند، و زندگى دنیا، آنها را مغرور ساخته، و با این (قرآن)، به آنها یادآورى نما، تا گرفتار (عواقب شوم) اعمال خود نشوند! (و در قیامت) جز خدا، نه یاورى دارند، و نه شفاعت‏كننده‏اى! و (چنین كسى) هر گونه عوضى بپردازد، از او پذیرفته نخواهد شد; آنها كسانى هستند كه گرفتار اعمالى شده‏اند كه خود انجام داده‏اند; نوشابه‏اى از آب سوزان براى آنهاست; و عذاب دردناكى بخاطر اینكه كفر مى‏ورزیدند (و آیات الهى را انكار) مى‏كردند. (70)

بگو: «آیا غیر از خدا، چیزى را بخوانیم (و عبادت كنیم) كه نه سودى به حال مال دارد، نه زیانى; و (به این ترتیب،) به عقب برگردیم بعد از آنكه خداوند ما را هدایت كرده است؟! همانند كسى كه بر اثر وسوسه‏هاى شیطان، در روى زمین راه را گم كرده، و سرگردان مانده است; در حالى كه یارانى هم دارد كه او را به هدایت دعوت مى‏كنند (و مى‏گویند:) به سوى ما بیا!» بگو: «تنها هدایت خداوند، هدایت است; و ما دستور دادیم كه تسلیم پروردگار عالمیان باشیم. (71)

و (نیز به ما فرمان داده شده به) اینكه: نماز را برپا دارید! و از او بپرهیزید! و تنها اوست كه به سویش محشور خواهید شد.» (72)

اوست كه آسمانها و زمین را بحق آفرید; و آن روز كه (به هر چیز) مى‏گوید: «موجود باش!» موجود مى‏شود; سخن او، حق است; و در آن روز كه در «صور» دمیده مى‏شود، حكومت مخصوص اوست، از پنهان و آشكار با خبر است، و اوست حكیم و آگاه. (73)

(به خاطر بیاورید) هنگامى را كه ابراهیم به پدرش ( عمویش) «آزر» گفت: «آیا بتهائى را معبودان خود انتخاب مى‏كنى؟! من، تو و قوم تو را در گمراهى آشكارى مى‏بینم.» (74)

و این چنین، ملكوت آسمانها و زمین (و حكومت مطلقه خداوند بر آنها) را به ابراهیم نشان دادیم; (تا به آن استدلال كند،) و اهل یقین گردد. (75)

هنگامى كه (تاریكى) شب او را پوشانید، ستاره‏اى مشاهده كرد، گفت: «این خداى من است؟ س‏ذللّه اما هنگامى كه غروب كرد، گفت: «غروب‏كنندگان را دوست ندارم !» (76)

و هنگامى كه ماه را دید كه (سینه افق را) مى‏شكافد، گفت: «این خداى من است؟» اما هنگامى كه (آن هم) غروب كرد، گفت: «اگر پروردگارم مرا راهنمایى نكند، مسلما از گروه گمراهان خواهم بود.»(77)

و هنگامى كه خورشید را دید كه (سینه افق را) مى‏شكافت، گفت: «این خداى من است؟ این (كه از همه) بزرگتر است!» اما هنگامى كه غروب كرد، گفت: «اى قوم من از شریكهایى كه شما (براى خدا) مى‏سازید، بیزارم! (78)

من روى خود را به سوى كسى كردم كه آسمانها و زمین را آفریده; من در ایمان خود خالصم; و از مشركان نیستم! (79)

ولى قوم او ( ابراهیم)، با وى به گفتگو و ستیز پرداختند; گفت: «آیا درباره خدا با من گفتگو و ستیز مى‏كنید؟! در حالى كه خداوند، مرا با دلایل روشن هدایت كرده; و من از آنچه شما همتاى (خدا) قرار مى‏دهید، نمى‏ترسم (و به من زیانى نمى رسانند)! مگر پروردگارم چیزى را بخواهد! وسعت آگاهى پروردگارم همه چیز را در برمى‏گیرد; آیا متذكر (و بیدار) نمى‏شوید؟! (80)

چگونه من از بتهاى شما بترسم؟! در حالى كه شما از این نمى‏ترسید كه براى خدا، همتایى قرار داده‏اید كه هیچ گونه دلیلى درباره آن، بر شما نازل نكرده است! (راست بگویید) كدام یك از این دو دسته (بت‏پرستان و خداپرستان)، شایسته‏تر به ایمنى (از مجازات) هستند اگر مى‏دانید؟! (81)

(آرى،) آنها كه ایمان آوردند، و ایمان خود را با شرك و ستم نیالودند، ایمنى تنها از آن آنهاست; و آنها هدایت‏یافتگانند!» (82)

اینها دلایل ما بود كه به ابراهیم در برابر قومش دادیم! درجات هر كس را بخواهیم (و شایسته بدانیم،) بالا مى‏بریم; پروردگار تو، حكیم و داناست. (83)

و اسحاق و یعقوب را به او ( ابراهیم) بخشیدیم; و هر دو را هدایت كردیم; و نوح را (نیز) پیش از آن هدایت نمودیم; و از فرزندان او، داوود و سلیمان و ایوب و یوسف و موسى و هارون را (هدایت كردیم); این‏گونه نیكوكاران را پاداش مى‏دهیم! (84)

و (همچنین) زكریا و یحیى و عیسى و الیاس را; همه از صالحان بودند. (85)

و اسماعیل و الیسع و یونس و لوط را; و همه را بر جهانیان برترى دادیم. (86)

و از پدران و فرزندان و برادران آنها (افرادى را برترى دادیم) و برگزیدیم و به راه راست، هدایت نمودیم. (87)

این، هدایت خداست; كه هر كس از بندگان خود را بخواهد با آن راهنمایى مى‏كند! و اگر آنها مشرك شوند، اعمال (نیكى) كه انجام داده‏اند، نابود مى‏گردد (و نتیجه‏اى از آن نمى‏گیرند). (88)

آنها كسانى هستند كه كتاب و حكم و نبوت به آنان دادیم; و اگر (بفرض) نسبت به آن كفر ورزند، (آیین حق زمین نمى‏ماند; زیرا) كسان دیگرى را نگاهبان آن مى‏سازیم كه نسبت به آن، كافر نیستند. (89)

آنها كسانى هستند كه خداوند هدایتشان كرده; پس به هدایت آنان اقتدا كن! (و) بگو: «در برابر این (رسالت و تبلیغ)، پاداشى از شما نمى‏طلبم! این (رسالت)، چیزى جز یك یادآورى براى جهانیان نیست! (این وظیفه من است)» (90)

آنها خدا را درست نشناختند كه گفتند: «خدا، هیچ چیز بر هیچ انسانى، نفرستاده است!» بگو: ; س‏خ‏للّهچه كسى كتابى را كه موسى آورد، نازل كرد؟! كتابى كه براى مردم، نور و هدایت بود; 0اما شما) آن را بصورت پراكنده قرارمى‏دهید; قسمتى را آشكار، و قسمت زیادى را پنهان مى‏دارید; و مطالبى به شما تعلیم داده شده كه نه شما و نه پدرانتان، از آن با خبر نبودید!» بگو: ; س‏خ‏للّهخدا!» سپس آنها را در گفتگوهاى لجاجت‏آمیزشان رها كن، تا بازى كنند! (91)

و این كتابى است كه ما آن را نازل كردیم; كتابى است پربركت، كه آنچه را پیش از آن آمده، تصدیق مى‏كند; (آن را فرستادیم تا مردم را به پاداشهاى الهى، بشارت دهى،) و تا (اهل) ام‏القرى ( مكه) و كسانى را كه گرد آن هستند، بترسانى! (یقین بدان) آنها كه به آخرت ایمان دارند، و به آن ایمان مى‏آورند; و بر نمازهاى خویش، مراقبت مى كنند! (92)

چه كسى ستمكارتر است از كسى كه دروغى به خدا ببندد، یا بگوید: «بر من، وحى فرستاده شده‏»، در حالى كه به او وحى نشده است، و كسى كه بگوید: «من نیز همانند آنچه خدا نازل كرده است، نازل مى‏كنم‏»؟! و اگر ببینى هنگامى كه (این) ظالمان در شداید مرگ فرو رفته‏اند، و فرشتگان دستها را گشوده، به آنان مى‏گویند: «جان خود را خارج سازید! امروز در برابر دروغهایى كه به خدا بستید و نسبت به آیات او تكبر ورزیدید، مجازات خواركننده‏اى خواهید دید»! (به حال آنها تاسف خواهى خورد) (93)

و (روز قیامت به آنها گفته مى‏شود:) همه شما تنها به سوى ما بازگشت نمودید، همان‏گونه كه روز اول شما را آفریدیم! و آنچه را به شما بخشیده بودیم، پشت سر گذاردید! و شفیعانى را كه شریك در شفاعت خود مى‏پنداشتید، با شما نمى‏بینیم! پیوندهاى شما بریده شده است; و تمام آنچه را تكیه‏گاه خود تصور مى‏كردید، از شما دور و گم شده‏اند! (94)

خداوند، شكافنده دانه و هسته است; زنده را از مرده خارج مى‏سازد، و مرده را از زنده بیرون مى‏آورد; این است خداى شما! پس چگونه از حق منحرف مى‏شوید؟! (95)

او شكافنده صبح است; و شب را مایه آرامش، و خورشید و ماه را وسیله حساب قرار داده است; این، اندازه‏گیرى خداوند تواناى داناست! (96)

او كسى است كه ستارگان را براى شما قرار داد، تا در تاریكیهاى خشكى و دریا، به وسیله آنها راه یابید! ما نشانه‏ها(ى خود) را براى كسانى كه مى‏دانند، (و اهل فكر و اندیشه‏اند) بیان داشتیم! (97)

او كسى است كه شما را از یك نفس آفرید! و شما دو گروه هستید: بعضى پایدار (از نظر ایمان یا خلقت كامل)، و بعضى ناپایدار; ما آیات خود را براى كسانى كه مى‏فهمند، تشریح نمودیم! (98)

او كسى است كه از آسمان، آبى نازل كرد، و به وسیله آن، گیاهان گوناگون رویاندیم; و از آن، ساقه‏ها و شاخه‏هاى سبز، خارج ساختیم; و از آنها دانه‏هاى متراكم، و از شكوفه نخل، شكوفه‏هایى با رشته‏هاى باریك بیرون فرستادیم; و باغهایى از انواع انگور و زیتون و انار، (گاه) شبیه به یكدیگر، و (گاه) بى‏شباهت! هنگامى كه میوه مى دهد، به میوه آن و طرز رسیدنش بنگرید كه در آن، نشانه‏هایى (از عظمت خدا) براى افراد باایمان است! (99)

آنان براى خدا همتایانى از جن قرار دادند، در حالى كه خداوند همه آنها را آفریده است; و براى خدا، به دروغ و از روى جهل، پسران و دخترانى ساختند; منزه است خدا، و برتر است از آنچه توصیف مى‏كنند! (100)

او پدید آورنده آسمانها و زمین است; چگونه ممكن است فرزندى داشته باشد؟! حال آنكه همسرى نداشته، و همه چیز را آفریده; و او به همه چیز داناست. (101)

(آرى،) این است پروردگار شما! هیچ معبودى جز او نیست; آفریدگار همه چیز است; او را بپرستید و او نگهبان و مدبر همه موجودات است. (102)

چشمها او را نمى‏بینند; ولى او همه چشمها را مى‏بیند; و او بخشنده (انواع نعمتها، و با خبر از دقایق موجودات،) و آگاه (از همه) چیز است. (103)

دلایل روشن از طرف پروردگارتان براى شما آمد; كسى كه (به وسیله آن، حق را) ببیند، به سود خود اوست; و كسى كه از دیدن آن چشم بپوشد، به زیان خودش مى‏باشد; و من نگاهبان شما نیستم (و شما را بر قبول ایمان مجبور نمى‏كنم) (104)

و اینچنین آیات (خود) را تشریح مى‏كنیم; بگذار آنها بگویند: «تو درس خوانده‏اى (و آنها را از دیگرى آموخته‏اى)»! مى‏خواهیم آن را براى كسانى كه آماده درك حقایقند، روشن سازیم. (105)

از آنچه كه از سوى پروردگارت بر تو وحى شده، پیروى كن! هیچ معبودى جز او نیست! و از مشركان، روى بگردان! (106)

اگر خدا مى‏خواست، (همه به اجبار ایمان مى‏آوردند،) و هیچ یك مشرك نمى‏شدند; و ما تو را مسؤول (اعمال) آنها قرار نداده‏ایم; و وظیفه ندارى آنها را (به ایمان) مجبور سازى! (107)

(به معبود) كسانى كه غیر خدا را مى‏خوانند دشنام ندهید، مبادا آنها (نیز) از روى (ظلم و) جهل، خدا را دشنام دهند! اینچنین براى هر امتى عملشان را زینت دادیم سپس بازگشت همه آنان به سوى پروردگارشان است; و آنها را از آنچه عمل مى‏كردند، آگاه مى‏سازد (و پاداش و كیفر مى‏دهد). (108)

با نهایت اصرار، به خدا سوگند یاد كردند كه اگر نشانه‏اى ( معجزه‏اى) براى آنان بیاید، حتما به آن ایمان مى‏آورند; بگو: «معجزات فقط از سوى خداست (و در اختیار من نیست كه به میل شما معجزه‏اى بیاورم); و شما از كجا مى‏دانید كه هرگاه معجزه‏اى بیاید (ایمان مى‏آورند؟ خیر،) ایمان نمى‏آورند!» (109)

و ما دلها و چشمهاى آنها را واژگونه مى‏سازیم; (آرى آنها ایمان نمى‏آورند) همان‏گونه كه در آغاز، به آن ایمان نیاوردند! و آنان را در حال طغیان و سركشى، به خود وامى‏گذاریم تا سرگردان شوند! (110)

(و حتى) اگر فرشتگان را بر آنها نازل مى‏كردیم، و مردگان با آنان سخن مى‏گفتند، و همه چیز را در برابر آنها جمع مى‏نمودیم، هرگز ایمان نمى‏آوردند; مگر آنكه خدا بخواهد! ولى بیشتر آنها نمى‏دانند! (111)

اینچنین در برابر هر پیامبرى، دشمنى از شیاطین انس و جن قرار دادیم; آنها بطور سرى (و درگوشى) سخنان فریبنده و بى‏اساس (براى اغفال مردم) به یكدیگر مى‏گفتند; و اگر پروردگارت مى‏خواست، چنین نمى‏كردند; (و مى‏توانست جلو آنها را بگیرد; ولى اجبار سودى ندارد.) بنابر این، آنها و تهمتهایشان را به حال خود واگذار! (112)

نتیجه (وسوسه‏هاى شیطان و تبلیغات شیطان‏صفتان) این خواهد شد كه دلهاى منكران قیامت، به آنها متمایل گردد; و به آن راضى شوند; و هر گناهى كه بخواهند، انجام دهند! (113)

(با این حال،) آیا غیر خدا را به داورى طلبم؟! در حالى كه اوست كه این كتاب آسمانى را، كه همه چیز در آن آمده، به سوى شما فرستاده است; و كسانى كه به آنها كتاب آسمانى داده‏ایم مى‏دانند این كتاب، بحق از طرف پروردگارت نازل شده; بنابر این از تردیدكنندگان مباش! (114)

و كلام پروردگار تو، با صدق و عدل، به حد تمام رسید; هیچ كس نمى‏تواند كلمات او را دگرگون سازد; و او شنونده داناست. (115)

اگر از بیشتر كسانى كه در روى زمین هستند اطاعت كنى، تو را از راه خدا گمراه مى كنند; (زیرا) آنها تنها از گمان پیروى مى‏نمایند، و تخمین و حدس (واهى) مى‏زنند. (116)

پروردگارت به كسانى كه از راه او گمراه گشته‏اند، آگاهتر است; و همچنین از كسانى كه هدایت یافته‏اند. (117)

از (گوشت) آنچه نام خدا (هنگام سر بریدن) بر آن گفته شده، بخورید (و غیر از آن نخورید) اگر به آیات او ایمان دارید! (118)

چرا از چیزها ( گوشتها)ئى كه نام خدا بر آنها برده شده نمى‏خورید؟! در حالى كه (خداوند) آنچه را بر شما حرام بوده، بیان كرده است! مگر اینكه ناچار باشید; (كه در این صورت، خوردن از گوشت آن حیوانات جایز است.) و بسیارى از مردم، به خاطر هوى و هوس و بى‏دانشى، (دیگران را) گمراه مى‏سازند; و پروردگارت، تجاوزكاران را بهتر مى‏شناسد. (119)

گناهان آشكار و پنهان را رها كنید! زیرا كسانى كه گناه مى‏كنند، بزودى در برابر آنچه مرتكب مى‏شدند، مجازات خواهند شد. (120)

و از آنچه نام خدا بر آن برده نشده، نخورید! این كار گناه است; و شیاطین به دوستان خود مطالبى مخفیانه القا مى‏كنند، تا با شما به مجادله برخیزند; اگر از آنها اطاعت كنید، شما هم مشرك خواهید بود! (121)

آیا كسى كه مرده بود، سپس او را زنده كردیم، و نورى برایش قرار دادیم كه با آن در میان مردم راه برود، همانند كسى است كه در ظلمتها باشد و از آن خارج نگردد؟! این گونه براى كافران، اعمال (زشتى) كه انجام مى‏دادند، تزیین شده (و زیبا جلوه كرده) است. (122)

و (نیز) این گونه در هر شهر و آبادى، بزرگان گنهكارى قرار دادیم; (افرادى كه همه گونه قدرت در اختیارشان گذاردیم; اما آنها سوء استفاده كرده، و راه خطا پیش گرفتند;) و سرانجام كارشان این شد كه به مكر (و فریب مردم) پرداختند; ولى تنها خودشان را فریب مى‏دهند و نمى‏فهمند! (123)

و هنگامى كه آیه‏اى براى آنها بیاید، مى‏گویند: «ما هرگز ایمان نمى‏آوریم، مگر اینكه همانند چیزى كه به پیامبران خدا داده شده، به ما هم داده شود!» خداوند آگاهتر است كه رسالت خویش را كجا قرار دهد! بزودى كسانى كه مرتكب گناه شدند، (و مردم را از راه حق منحرف ساختند،) در مقابل مكر (و فریب و نیرنگى) كه مى‏كردند، گرفتار حقارت در پیشگاه خدا، و عذاب شدید خواهند شد. (124)

آن كس را كه خدا بخواهد هدایت كند، سینه‏اش را براى (پذیرش) اسلام، گشاده مى سازد; و آن كس را كه بخاطر اعمال خلافش بخواهد گمراه سازد، سینه‏اش را آنچنان تنگ مى‏كند كه گویا مى‏خواهد به آسمان بالا برود; این گونه خداوند پلیدى را بر افرادى كه ایمان نمى‏آورند قرار مى‏دهد! (125)

و این راه مستقیم (و سنت جاویدان) پروردگار توست; ما آیات خود را براى كسانى كه پند مى‏گیرند، بیان كردیم! (126)

براى آنها (در بهشت) خانه امن و امان نزد پروردگارشان خواهد بود; و او، ولى و یاور آنهاست بخاطر اعمال (نیكى) كه انجام مى‏دادند. (127)

در آن روز كه (خدا) همه آنها را جمع و محشور میسازد، (مى‏گوید:) اى جمعیت شیاطین و جن! شما افراد زیادى از انسانها را گمراه ساختید! دوستان و پیروان آنها از میان انسانها مى‏گویند: س‏خ‏للّهپروردگارا! هر یك از ما دو گروه ( پیشوایان و پیروان‏گمراه) از دیگرى استفاده كردیم; (ما به لذات هوس آلود و زودگذر رسیدیم; و آنها بر ما حكومت كردند;) و به اجلى كه براى ما مقرر داشته بودى رسیدیم.» (خداوند) مى‏گوید: «آتش جایگاه شماست; جاودانه در آن خواهید ماند، مگر آنچه خدا بخواهد» پروردگار تو حكیم و داناست. (128)

ما این‏گونه بعضى از ستمگران را به بعضى دیگر وامى‏گذاریم به سبب اعمالى كه انجام مى‏دادند. (129)

(در آن روز به آنها مى‏گوید:) اى گروه جن و انس! آیا رسولانى از شما به سوى شما نیامدند كه آیات مرا برایتان بازگو مى‏كردند، و شما را از ملاقات چنین روزى بیم مى دادند؟! آنها مى‏گویند: «بر ضد خودمان گواهى مى‏دهیم; (آرى،) ما بد كردیم)» و زندگى (پر زرق و برق) دنیا آنها را فریب داد; و به زیان خود گواهى مى‏دهند كه كافر بودند! (130)

این بخاطر آن است كه پروردگارت هیچ‏گاه (مردم) شهرها و آبادیها را بخاطر ستمهایشان در حال غفلت و بى‏خبرى هلاك نمى‏كند. (بلكه قبلا رسولانى براى آنها مى‏فرستد.) (131)

و براى هر یك (از این دو دسته)، درجات (و مراتبى) است از آنچه عمل كردند; و پروردگارت از اعمالى كه انجام مى‏دهند، غافل نیست. (132)

پروردگارت بى‏نیاز و مهربان است; (پس به كسى ستم نمى‏كند; بلكه همه، نتیجه اعمال خود را مى‏گیرند;) اگر بخواهد، همه شما را مى‏برد; سپس هر كس را بخواهد جانشین شما مى‏سازد; همان‏طور كه شما را از نسل اقوام دیگرى به وجود آورد. (133)

آنچه به شما وعده داده مى‏شود، یقینا مى‏آید; و شما نمى‏توانید (خدا را) ناتوان سازید (و از عدالت و كیفر او فرار كنید)! (134)

بگو: «اى قوم من! هر كار در قدرت دارید بكنید! من (هم به وظیفه خود) عمل مى‏كنم; اما بزودى خواهید دانست چه كسى سرانجام نیك خواهد داشت (و پیروزى با چه كسى است! اما) به یقین، ظالمان رستگار نخواهند شد!» (135)

آنها ( مشركان) سهمى از آنچه خداوند از زراعت و چهارپایان آفریده، براى او قرار دادند; (و سهمى براى بتها!) و بگمان خود گفتند: «این مال خداست! و این هم مال شركاى ما ( یعنى بتها) است!» آنچه مال شركاى آنها بود، به خدا نمى‏رسید; ولى آنچه مال خدا بود، به شركایشان مى‏رسید! (آرى، اگر سهم بتها با كمبودى مواجه مى‏شد، مال خدا را به بتها مى‏دادند; اما عكس آن را مجاز نمى‏دانستند!) چه بد حكم مى‏كنند (كه علاوه بر شرك، حتى خدا را كمتر از بتها مى‏دانند)! (136)

همین‏گونه شركاى آنها ( بتها)، قتل فرزندانشان را در نظرشان جلوه دادند; (كودكان خود را قربانى بتها مى‏كردند، و افتخار مى‏نمودند!) سرانجام آنها را به هلاكت افكندند; و آیینشان را بر آنان مشتبه ساختند. و اگر خدا مى‏خواست، چنین نمى‏كردند; (زیرا مى‏توانست جلو آنان را بگیرد; ولى اجبار سودى ندارد.) بنابر این، آنها و تهمتهایشان را به حال خود واگذار (وبه آنها اعتنا مكن)! (137)

و گفتند: «این قسمت از چهارپایان و زراعت (كه مخصوص بتهاست، براى همه) ممنوع است; و جز كسانى كه ما بخواهیم -به گمان آنها- نباید از آن بخورند! و (اینها) چهارپایانى است كه سوارشدن بر آنها (بر ما) حرام شده است!» و (نیز) چهارپایانى (بود) كه (هنگام ذبح،) نام خدا را بر آن نمى‏بردند، و به خدا دروغ مى‏بستند; (و مى‏گفتند: «این احكام، همه از ناحیه اوست.») بزودى (خدا) كیفر افتراهاى آنها را مى‏دهد! (138)

و گفتند: «آنچه (از بچه) در شكم این حیوانات است، مخصوص مردان ماست; و بر همسران ما حرام است! اما اگر مرده باشد ( مرده متولد شود)، همگى در آن شریكند.» بزودى (خدا) كیفر این توصیف (و احكام دروغین) آنها را مى‏دهد; او حكیم و داناست. (139)

به یقین آنها كه فرزندان خود را از روى جهل و نادانى كشتند، گرفتار خسران شدند; (زیرا) آنچه را خدا به آنها روزى داده بود، بر خود تحریم كردند; و بر خدا افترا بستند. آنها گمراه شدند; و (هرگز) هدایت نیافته بودند. (140)

اوست كه باغهاى معروش ( باغهایى كه درختانش روى داربست‏ها قرار دارد)، و باغهاى غیرمعروش ( باغهایى كه نیاز به داربست ندارد) را آفرید; همچنین نخل و انواع زراعت را، كه از نظر میوه و طعم با هم متفاوتند; و (نیز) درخت زیتون و انار را، كه از جهتى با هم شبیه، و از جهتى تفاوت دارند; (برگ و ساختمان ظاهریشان شبیه یكدیگر است، در حالى كه طعم میوه آنها متفاوت مى‏باشد.) از میوه آن، به هنگامى كه به ثمر مى‏نشیند، بخورید! و حق آن را به هنگام درو، بپردازید! و اسراف نكنید، كه خداوند مسرفان را دوست ندارد! (141)

(او كسى است كه) از چهارپایان، براى شما حیوانات باربر، و حیوانات كوچك (براى منافع دیگر) آفرید; از آنچه به شما روزى داده است، بخورید! و از گامهاى شیطان پیروى ننمایید، كه او دشمن آشكار شماست! (142)

هشت جفت از چهارپایان (براى شما) آفرید; از میش دو جفت، و از بز دو جفت; بگو: «آیا خداوند نرهاى آنها را حرام كرده، یا ماده‏ها را؟ یا آنچه شكم ماده‏ها در برگرفته؟ اگر راست مى‏گویید (و بر تحریم اینها دلیلى دارید)، به من خبر دهید!» (143)

و از شتر یك جفت، و از گاو هم یك جفت (براى شما آفرید); بگو: «كدامیك از اینها را خدا حرام كرده است؟ نرها یا ماده‏ها را؟ یا آنچه را شكم ماده‏ها دربرگرفته؟ یا هنگامى كه خدا شما را به این موضوع توصیه كرد، شما گواه (بر این تحریم) بودید؟! پس چه كسى ستمكارتر است از آن كس كه بر خدا دروغ مى‏بندد ، تا مردم را از روى جهل گمراه سازد؟! خداوند هیچ گاه ستمگران را هدایت نمى‏كند» (144)

بگو: «در آنچه بر من وحى شده، هیچ غذاى حرامى نمى‏یابم; بجز اینكه مردار باشد، یا خونى كه (از بدن حیوان) بیرون ریخته، یا گوشت خوك -كه اینها همه پلیدند- یا حیوانى كه به گناه، هنگام سر بریدن، نام غیر خدا ( نام بتها) بر آن برده شده است.» اما كسى كه مضطر (به خوردن این محرمات) شود، بى آنكه خواهان لذت باشد و یا زیاده روى كند (گناهى بر او نیست); زیرا پروردگارت، آمرزنده مهربان است. (145)

و بر یهودیان، هر حیوان ناخن‏دار ( حیواناتى كه سم یكپارچه دارند) را حرام كردیم; و از گاو و گوسفند، پیه و چربیشان را بر آنان تحریم نمودیم; مگر چربیهایى كه بر پشت آنها قرار دارد، و یا در دو طرف پهلوها، و یا آنها كه با استخوان آمیخته است; این را بخاطر ستمى كه مى‏كردند به آنها كیفر دادیم; و ما راست مى‏گوییم. (146)

اگر تو را تكذیب كنند (و این حقایق را نپذیرند)، به آنها بگو: «پروردگار شما، رحمت گسترده‏اى دارد; اما مجازات او هم‏از مجرمان دفع شدنى نیست! (و اگر ادامه دهید كیفر شما حتمى است) (147)

بزودى مشركان (براى تبرئه خویش) مى‏گویند: «اگر خدا مى‏خواست، نه ما مشرك مى‏شدیم و نه پدران ما; و نه چیزى را تحریم مى‏كردیم!» كسانى كه پیش از آنها بودند نیز، همین گونه دروغ مى‏گفتند; و سرانجام (طعم) كیفر ما را چشیدند. بگو: «آیا دلیل روشنى (بر این موضوع) دارید؟ پس آن را به ما نشان دهید؟ شما فقط از پندارهاى بى‏اساس پیروى مى‏كنید، و تخمینهاى نابجا مى‏زنید.» (148)

بگو: «دلیل رسا (و قاطع) براى خداست (دلیلى كه براى هیچ كس بهانه‏اى باقى نمى‏گذارد). و اگر او بخواهد، همه شما را (به اجبار) هدایت مى‏كند. (ولى چون هدایت اجبارى بى‏ثمر است، این كار را نمى‏كند.)» (149)

بگو: «گواهان خود را، كه گواهى مى‏دهند خداوند اینها را حرام كرده است، بیاورید!» اگر آنها (بدروغ) گواهى دهند، تو با آنان (همصدا نشو! و) گواهى نده! و از هوى و هوس كسانى كه آیات ما را تكذیب كردند، و كسانى كه به آخرت ایمان ندارند و براى خدا شریك قائلند، پیروى مكن! (150)

بگو: «بیایید آنچه را پروردگارتان بر شما حرام كرده است برایتان بخوانم: اینكه چیزى را شریك خدا قرار ندهید! و به پدر و مادر نیكى كنید! و فرزندانتان را از (ترس) فقر، نكشید! ما شما و آنها را روزى مى‏دهیم; و نزدیك كارهاى زشت نروید، چه آشكار باشد چه پنهان! و انسانى را كه خداوند محترم شمرده، به قتل نرسانید! مگر بحق (و از روى استحقاق); این چیزى است كه خداوند شما را به آن سفارش كرده، شاید درك كنید! (151)

و به مال یتیم، جز به بهترین صورت (و براى اصلاح)، نزدیك نشوید، تا به حد رشد خود برسد! و حق پیمانه و وزن را بعدالت ادا كنید! -هیچ كس را، جز بمقدار تواناییش، تكلیف نمى‏كنیم- و هنگامى كه سخنى مى‏گویید، عدالت را رعایت نمایید، حتى اگر در مورد نزدیكان (شما) بوده باشد و به پیمان خدا وفا كنید، این چیزى است كه خداوند شما را به آن سفارش مى‏كند، تا متذكر شوید! (152)

این راه مستقیم من است، از آن پیروى كنید! و از راه‏هاى پراكنده (و انحرافى) پیروى نكنید، كه شما را از طریق حق، دور مى‏سازد! این چیزى است كه خداوند شما را به آن سفارش مى‏كند، شاید پرهیزگارى پیشه كنید!» (153)

سپس به موسى كتاب (آسمانى) دادیم; (و نعمت خود را) بر آنها كه نیكوكار بودند، كامل كردیم; و همه چیز را (كه مورد نیاز آنها بود، درآن) روشن ساختیم; كتابى كه مایه هدایت و رحمت بود; شاید به لقاى پروردگارشان (و روز رستاخیز)، ایمان بیاورند! (154)

و این كتابى است پر بركت، كه ما (بر تو) نازل كردیم; از آن پیروى كنید،و پرهیزگارى پیشه نمائید، باشد كه مورد رحمت (خدا) قرار گیرید! (155)

(ما این كتاب را با این امتیازات نازل كردیم) تا نگویید: «كتاب آسمانى تنها بر دو طایفه پیش از ما ( یهود و نصارى) نازل شده بود; و ما از بحث و بررسى آنها بى خبر بودیم‏»! (156)

یا نگویید: «اگر كتاب آسمانى بر ما نازل مى‏شد، از آنها هدایت یافته‏تر بودیم‏»! اینك آیات و دلایل روشن از جانب پروردگارتان، و هدایت و رحمت براى شما آمد! پس، چه كسى ستمكارتر است از كسى كه آیات خدا را تكذیب كرده، و از آن روى گردانده است؟! اما بزودى كسانى را كه از آیات ما روى مى‏گردانند، بخاطر همین اعراض بى‏دلیلشان، مجازات شدید خواهیم كرد! (157)

آیا جز این انتظار دارند كه فرشتگان (مرگ) به سراغشان آیند، یا خداوند (خودش) به سوى آنها بیاید، یا بعضى از آیات پروردگارت (و نشانه‏هاى رستاخیز)؟! اما آن روز كه بعضى از آیات پروردگارت تحقق پذیرد، ایمان‏آوردن افرادى كه قبلا ایمان نیاورده‏اند، یا در ایمانشان عمل نیكى انجام نداده‏اند، سودى به حالشان نخواهد داشت! بگو: «(اكنون كه شما چنین انتظارات نادرستى دارید،) انتظار بكشید ما هم انتظار (كیفر شما را) مى‏كشیم!» (158)

كسانى كه آیین خود را پراكنده ساختند، و به دسته‏هاى گوناگون (و مذاهب مختلف) تقسیم شدند، تو هیچ گونه رابطه‏اى با آنها ندارى! سر و كار آنها تنها با خداست; سپس خدا آنها را از آنچه انجام مى‏دادند، با خبر مى‏كند. (159)

هر كس كار نیكى بجا آورد، ده برابر آن پاداش دارد، و هر كس كار بدى انجام دهد، جز بمانند آن، كیفر نخواهد دید; و ستمى بر آنها نخواهد شد. (160)

بگو: «پروردگارم مرا به راه راست هدایت كرده; آیینى پابرجا (و ضامن سعادت دین و دنیا); آیین ابراهیم; كه از آیینهاى خرافى روى برگرداند; و از مشركان نبود.» (161)

بگو: «نماز و تمام عبادات من، و زندگى و مرگ من، همه براى خداوند پروردگار جهانیان است. (162)

همتایى براى او نیست; و به همین مامور شده‏ام; و من نخستین مسلمانم!» (163)

بگو: «آیا غیر خدا، پروردگارى را بطلبم، در حالى كه او پروردگار همه چیز است؟! هیچ كس، عمل (بدى) جز به زیان خودش، انجام نمى‏دهد; و هیچ گنهكارى گناه دیگرى را متحمل نمى‏شود; سپس بازگشت همه شما به سوى پروردگارتان است; و شما را از آنچه در آن اختلاف داشتید، خبر خواهد داد. (164)

و او كسى است كه شما را جانشینان (و نمایندگان) خود در زمین ساخت، و درجات بعضى از شما را بالاتر از بعضى دیگر قرار داد، تا شما را به وسیله آنچه در اختیارتان قرار داده بیازماید; به یقین پروردگار تو سریع العقاب و آمرزنده مهربان است. (كیفر كسانى را كه از بوته امتحان نادرست درآیند، زود مى‏دهد; و نسبت به حق پویان مهربان است.) (165)


این وب سای بخشی از پورتال اینترنتی انهار میباشد. جهت استفاده از سایر امکانات این پورتال میتوانید از لینک های زیر استفاده نمائید:
انهار بانک احادیث انهار توضیح المسائل مراجع استفتائات مراجع رساله آموزشی مراجع درباره انهار زندگینامه تالیفات عربی تالیفات فارسی گالری تصاویر تماس با ما جمادی الثانی رجب شعبان رمضان شوال ذی القعده ذی الحجة محرم صفر ربیع الثانی ربیع الاول جمادی الاول نماز بعثت محرم اعتکاف مولود کعبه ماه مبارک رمضان امام سجاد علیه السلام امام حسن علیه السلام حضرت علی اکبر علیه السلام میلاد امام حسین علیه السلام میلاد حضرت مهدی علیه السلام حضرت ابالفضل العباس علیه السلام ولادت حضرت معصومه سلام الله علیها پاسخ به احکام شرعی مشاوره از طریق اینترنت استخاره از طریق اینترنت تماس با ما قرآن (متن، ترجمه،فضیلت، تلاوت) مفاتیح الجنان کتابخانه الکترونیکی گنجینه صوتی پیوندها طراحی سایت هاستینگ ایران، ویندوز و لینوکس